Hyperintertekstualiteit IB

Net als in Ontsporingen (2018) gaan in In Buisdorp diverse personages uit eerdere werken in reprise.

Om met Ontsporingen te beginnen: daarin maakte de aanvoerder van politieke partij Bewoonbaar Buisdorp, Jheronimus ‘Roon’ de la Fronde, voor het eerst zijn opwachting, samen met tweede man Joop Lorrebach. Zij hadden vervolgens rollen in Een soort ding (2019). (Wat de gemeentepolitiek betreft: hier en daar wordt gerefereerd aan Roelof Klaroen en Jos Griezing van de Partij van de Waarheid, die meededen in Berichten uit Buisdorp uit 2015.)

Ontsporingen was tevens de geboortegrond van de zware crimineel Mock van der Lel, die in Een soort ding terugkeerde, en ook in Nina’s paranormale pa (2021) de aandacht trok.

Het is altijd wel leuk om dure adviseurs op de hak te nemen, en ze dan te laten werken voor een bedrijf dat zo goedkoop mogelijk Jansen de Vries genaamd is. Marketinggigant Karel Boraal en de brekebenige herprofileringsdeskundige Herman Hengelaar zagen we eerder (Berichten uit Buisdorp) de Partij van de Waarheid adviseren en in Soep (2016) een reorganisatie begeleiden. In Ontsporingen bemoeiden ze zich met het beleid van uitgeverij Paginade en in Een soort ding bereidden ze de komst van de koning naar Buisdorp voor.

En er zijn nog ouder gedienden. De amuseur Arie Wietzen verzorgde al in Zoute griotten (2001) en dientengevolge in Zoute griotten speciaal (2013) een optreden. Hij trad in Soep op voor het personeel van Busofa, werd in Ontsporingen geïnterviewd en moest er in Een soort ding van weerhouden worden een conference voor de koning te verzorgen.

Burgemeester Noten was een gast in alle acht aan Buisdorp gewijde uitzendingen van het programma Hot Talk op Radio West, wat na te lezen is in de scriptsbundeling Radio Buisdorp (2015). Voor In Buisdorp werd die boekuitgave, waar vrijwel geen belangstelling voor was, naar goeddunken geplunderd. Het gestuntel met taal door de politicus Wijnand Dommes de Gil (bekend van De mooiste dag tot nu toe, 2014, Berichten uit Buisdorp en Soep) werd uit Radio Buisdorp gelicht, zo ook een passage in het gesprek met therapeute Lola Stuimig waarin uitkomsten geciteerd worden van een onderzoek dat Ricardo Bion verrichte. Dat deze broer van Jardina Bion sociologisch onderzoek doet, werd al in Zoute griotten gemeld. En de lolworstelaars kwamen al in Hot Talk aan bod.

Guus Vierdepper, die hier zo te lezen alle Buisdorpse radio- en televisieprogramma’s presenteert en daarnaast sportverslaggever is, is actief sinds het leiden van een politiek debat in Berichten uit Buisdorp. Daarin kampte de politicus Roelof Klaroen met een ongemak aan een oog, waartegen hij de Wonderzalf van dokter Mentaal inzette.

Dokter Mentaal was een geregelde gast bij Hot Talk, hier wordt door Guus Vierdepper in een gesprek met hem op die optredens teruggeblikt (met daarin verwerkt de uitzenddata). Het aansluitende gesprek over de genezende werking van edelstenen was een toevalstreffer: bij mijn leverancier van kattengrit de Vogelkelder zag ik een brochure daarover liggen. Meer dan het opsommen van de vermeende geneeskrachtige werking van dat soort stenen was niet nodig om de onzinnigheid ervan aan te tonen.

Diverse artiesten debuteerden in Hot Talk, zoals de zanger Buisdorpse Bennie en het trio de Buisdorpse Bongo Boys. Op de radio maakte men tevens kennis met vader Balthazar, de bisschop van Buisdorp, die ook optrad in Een soort ding.

Eveneens ontleend aan de radio-uitzendingen is het begin van het verhaal over de Buisdorpse Spreekwoorden Databank: de dialoog met burgemeester Noten was te leuk om in de vergetelheid te laten rusten. De datum waarop de bètaversie van die databank in première ging is die van de radio-uitzending waarin er aandacht voor was.

Van de commissie Correct hoorden we eerder in Ontsporingen, van de verwarde rechter Daan Oegema Wieg in Soep.

Over omstreden nachtclub De Rode Buis was te lezen in Berichten in Buisdorp en Romkom (2020), in de laatste roman kwam naast eigenaresse Dikke Door medewerkster Busty ter sprake.

Ditmaal dus een hoop hyperintertekstualiteit.

© Copyright Martin de Jong, Den Haag. Alle rechten voorbehouden.

techniek: Maarten van der Peet